از سیر تا پیاز اردبیل

اردبیل یکی از استان های با اهمیت ایران است که در شمال غربی ایران و در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان قرار گرفته است و دارای ارتفاع زیادی مانند سبلان ، تالش و بزغوش است.

شهر اردبیل یکی از سردترین شهرهای ایران است. نام آن روی لوح‌های سومِریان ثبت شده و حکایت از تاریخی پنج‌هزار ساله دارد. بیشتر مردم شهر از راه کشاورزی امرارمعاش می‌کنند و البته اردبیل به سرعت مسیر صنعتی‌شدن را طی می‌کند. برای اطلاع از تاریخ برقراری تورهای داخلی و خارجی به سایت فقط سفر مراجعه و با کارشناسان مربوطه تماس حاصل کنید.

خانقاه و بقعه‌ی شیخ صفی‌الدین مهم‌ترین جاذبه‌ی گردشگری این شهر است که در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده است. علاوه بر آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، مقبره‌ی چند تن از بزرگان دیگر نیز در این بنا قرار دارد که از میان آن‌ها می‌توان به شاه اسماعیل اول (نخستین پادشاه سلسله‌ی صفویه) و همسر او اشاره کرد. آرامگاه شیخ امین‌الدین جبرئیل دیگر بقعه‌ی تاریخی مهم شهر اردبیل است.

اردبیل میزبان شورابیل یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های طبیعی درون شهری ایران است. امکانات رفاهی و تفریحی متنوعی همچون قایق‌سواری، دوچرخه‌سواری و مسیر پیاده‌روی دور دریاچه در این محل در نظر گرفته شده است.

مسجد جامع اردبیل یا جمعه مسجد، یادگاری از دوران سلجوقیان و هم‌چنین بازار تاریخی اردبیل از جاذبه‌های تاریخی این شهر است. از میان خانه‌های تاریخی اردبیل می‌توان به خانه صادقی، خانه ارشادی و خانه سید هاشم ابراهیمی اشاره کرد. چندین پل تاریخی نیز در شهرستان اردبیل وجود دارد که پل‌های ابراهیم آباد، هفت‌چشمه، نادری، سیدآباد و یعقوبیه یا پنج‌چشمه تعدادی از آن‌ها هستند. ساخت برخی از این پل‌ها به دوران صفوی بازمی‌گردد.

دریاچه‌ی نئور از جاذبه‌های گردشگری طبیعی شهرستان اردبیل است که حدود پنجاه کیلومتر از این شهر فاصله دارد. در اطراف این دریاچه مسیرهای کوهنوردی و پیاده‌روی بسیار زیبایی وجود دارد که به سمت مرز استان‌های اردبیل و گیلان می‌رود.

نام اردبیل ازواژه های اوستایی که از دو کلمه آرتا ( مقدّس) و ویل (شهر) به معنی شهر مقدّس گرفته شده است . مساحت اردبیل 3810 کیلومتر مربّع و جمعیت اردبیل در سرشماری سال 1390؛ 482623 نفر بوده که با احتساب جمعیت ساکن در حومهٔ شهر به بیش از 580000 نفر می رسد.اردبیل در 219 کیلومتری تبریز و 578 کیلومتری تهران واقع شده است و مرکز شهرستان اردبیل است.

استان اردبیل از نظر جاذبه های تاریخی و گردشگری بی مثال است طبیعت زیبا و مردم خونگرم و مهمان نوازوآب و هوای خنک بخصوص در فصل تابستان مسافران بسیاری را به سمت خود جذب می کند. شهری که متوسط دمایش در تابستان به 19 درجه سانتی گراد می رسد و این یعنی برای فرار از گرما میتوان به آن پناه برد . زبان مردم اردبیل ، آذری است و از ویژگی های مهم آنان میهمان نوازی و رعایت آداب و رسوم خاص آذری ها است.

اردبیل به جز اینکه در تابستان مورد استقبال قرار می گیرد همچنین در نوروز نیز به علت داشتن یکی از نوروزهای دیدنی کهن ،گردشگران بهاری را جذب خود می کند . اردبیل از مکان های زیبای ایران است که بیش از 1500 اثر تاریخی و باستانی در کنار صدها فرصت چشمه گردی سرد و گرم دارد که این شهر را به یکی از پایتخت های پر رونق گردشگری تبدیل کرده است.

مشهورترین اثر تاریخی اردبیل بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است . این مجموعه بی نظیراز قسمت های مختلفی از قبیل چینی خانه، جنت سرا، خانقاه، چله خانه، شهیدگاه، چراغ خانه و حرمخانه تشکیل شده است .وجود بقعه موسس سلسله صفویه در دوران صفوی بسیار با اهمیت بوده و یکی از مکان های مهم ملی و سیاسی در آن زمان بوده است.

بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی آرامگاه ، شیخ صفی الدین اردبیلی و تعدادی از بزرگان، مشایخ و سلاطین دوره صفوی مانند شاه اسماعیل اول ، همسر شاه اسماعیلو کشته شدگان جنگ های شیروان و چالدران است.

دراین مجموعه کاشی کاری معرق و مقرنس، گچ بری، کتیبه های اثر خطاطانی مانند میر عماد، میر قوام الدین و محمد اسماعیل و نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی وجود دارد که این اثر را به یک اثر شاخص تبدیل کرده است.

از دیگر آثار باستانی و دیدنی این استان می توان از روستای کلخوران، مجموعا بازار تاریخی و مسجد جمعه در اردبیل، مقبره شیخ حیدر و قلاع قهقهه، دیو و کهنه در مشگین شهر، قیز قلعه سی و شاه تپه در گرمی، هفت تپه در خلخال، ویرانه «آتشکده» ساسانیان در روستای آتشگاه، امام زاده صالح، قیز امام زاده سی، برج شاطرکندی در روستای صومعه در اردبیل و مقبره شیخ بدرالدین و آتشکده ساق دره در نمین نام برد

یکی از علت های معروفیت استان اردبیل ، وجود بیش از 110 چشمه آب گرم و سرد معدنی در این استان است که بسیاری از گردشگران را به خودجذب میکند . این چشمه های طبیعی آب گرم برای افرادی که با درد مفاصل دست و پنجه نرم می کنند مناسب هستند که برای کسانی که به درد مفاصل دچار هستند بسیار مناسب است . از کانون های مهم آب های معدنی می توان شهرسرِین ، مشکین شهر، نیر و کوثررا نام برد.

در استان اردبیل کوه ها دره های زیبا و با شکوهی مانند کوه مقدس سبلان ، کوه آق داغ با متنوع ترین گونه های گیاهی و مناطق حفاظت شده و شکار ممنوع و دره شیروان دره سی، رودهای پرآب و همیشه جاری ارس، قزل اوزن، دره رود، قره سو و بالخلو و دریاچه های زیبای شورابیل، نئور، سبلان و نیز دشت های پرمحصول و فراخ اردبیل و مغان و تفرجگاه های چشم نواز فندقلوی نمین و بولاغلار نیر وجود دارند که در کنارسوغاتی هایی چون عسل سبلان و حلوای سیاه اردبیل از جاذبه های این استان هستند .

کی از جاذبه های مهم استان اردبیل آب های گرم معدنی با خاصیت درمانی و شفابخش در مناطق مختلف این استان است که یکی از مهم ترین این آب ها ، آب گرم سرعین است که سالانه گردشگران زیادی را بسوی خود جذب می کند .

از دیگر آب گرم های معدنی این استان سردابه، بیله درق، خلخال سوئی، قوتورسوئی، بوشلی و قینرجه است . این آب گرم ها دارای خواص شیمیایی، درمانی و درجه حرارت متفاوت می باشد و برای بیماری های مفاصل بسیار مفید هستند.

از جاذبه های زیبای سبلان و مشگین شهر می توان از آبگرم های قوتورسوئی و شابیل و قینرجه صخره های محراب داشی (سنگ محراب) و تالاب های ات گلی، قره گل، طاووس گلی، نعمت گلی نام برد.

در 24 کیلومتری شهر لاهرود و در 49 کیلومتری مشکین شهر آبگرم قوتورسویی وجود دارد که به علت داشتن گوگرد خالص امراض مختلف پوستی را از بین می برد. آبگرم قورتورسویی به دلیل درمان امراض پوستی گردشگران مختلفی را از سراسر ایران و جهان جذب خود می کند .

آب قوتورسویی جزو آب های معدنی سولفاته کلیسیک سدیک و گوگرد خیلی گرم است که دارای اسید سولفوریک آزاداست. دمای چشمه آن در برخی مواقع بالای 40 درجه سانتی گراد و دبی آن حدود 13 لیتر در ثانیه است. البته به علت وجود گوگرد زیاد در آب قوتورسویی توصیه می شود از استنشاق مستقیم گاز آن خودداری شود .

به دلیل گردشگران فروان دهکده ای در اطراف این آبگرم ایجاده شده که دارای هتل، رستوران ، مهمانسرا ، نانوایی و فروشگاههای زیادی است .

راه دسترسی به این آبگرم از مسیر آبگرم شابیل می باشد و فاصله آن با آبگرم شابیل کم است . شروع حرکت به سمت آبگرم قورتورسویی از شهر لاهرود است و اخیرا راهی از این آبگرم به طرف روستا و آبگرم سردابه ایجاد شده است .

دریاچه نئور

از زیبا ترین مناطق گردشگری استان اردبیل دامنه های رنگارنگ رشته کوه باغرو است که دریاچه ای زیبا در سی و شش کیلومتری جنوب شرقی آن جای گرفته است . ام این دریاچه نئور است که حدود 2700 متر ارتفاع از سطح دریا قرار دارد و قزل آلای رنگین کمان در آن پرورش می یابد

دریاچه شورابیل 

ازدیگر جاذبه های زیبای اردبیل مجتمع تفریحی شورابیل است که در جنوب غرب شهر اردبیل قرار دارد .این دریاچه امکانات تفریحی، ورزشی و فرهنگی زیادی مانند قایق رانی، جاده تندرستی و هتل های زیبا، شهر بازی دارد.

جنگل های فندق لو

یکی از زیباترین مناظر طبیعی در استان اردبیل جنگل فندقلو است که در 10 کیلومتری جنوب شرق شهرستان نمین قرار دارد و سالانه چندین هزار گردشگر را ازنقاط مختلف ایران جذب خود می کند .در جنگل فندقلو گونه های گیاهی متنوعی وجود دارد که این نگل را بسیار زیبا کرده است.

آن سوی جنگل فندقلو گردنه حیران قرار دارد که بسیار زیبا و دیدنی است این گردنه زیبا در جاده اردبیل به آستارا به فاصله کمی از دریای خزر قرار دارد . فاصله هوایی شهر ساحلی آستارا با شهر اردبیل بیش از 40 کیلومتر نیست . پیچ و خم های زیبای گردنه حیران در محور اردبیل به آستارا همه ساله بسیاری از مسافران و مردم اردبیل را به این منطقه جذب می کند.

قلعه تاریخی اولتان مغان

اولتان قالاسی شهری باستانی متعلق به دوران ساسانی است که در 14 کیلومتری جنوب غرب پارس آباد (موغان) و در دشت مغان قرار دارد. ارگ اولتان که در زمان اشکانیان احداث شده است در 500 متری این روستا و در کنار رود آراز واقع شده است . قلعه باستانی اولتان که از نظر ظاهری شبیه به ساختمان یک قلعه نظامی است و به واسطه استحکام بنا تا قرن دوازدهم هجری قمری مورد استفاده قرار می گرفت .

سوقات و صنایع دستی اردبیل

از سوغاتی های استان اردبیل می توان از سرشیر، حلوای سیاه، عسل، آبنبات و شیرینی های محلی و از صنایع دستی آن گلیم، شال، جاجیم، ورنی، مسند، سفالگری، صنایع چوب مانند معرق، منبت و خراطی، مصنوعات چرمی و قالیبافی و نمدبافی را نام برد

رستوران‌ها

کبابی حاج مالک در اردبیل به کباب‌های تازه‌اش معروف است. رستوران خانه‌ی صادقی هم جزء رستوران‌های خوب اردبیل است که در بنایی تاریخی قرار دارد. رستوران شاه‌عباس هم در بنای تاریخی حمام ابراهیم‌آباد قرار دارد. رستوران‌های معین‌دربار و گل‌سرخ از دیگر رستوران‌های باکیفیت شهر اردبیل هستند.

رستوران پیزاپیزا، رستوران زنجیره‌ای پدرخوب (شعبه‌ی اردبیل) و پیتزا سارا هم جزء رستوران‌هایی هستند که می‌توان در منوی آنها سراغ غذاهای فرنگی و فست‌فود را گرفت.

صنایع دستی

ورنی یکی از صنایع دستی استان اردبیل است. ورنی با استفاده از نخ‌های پشمی یا ابریشمی و یا تلفیقی از این دو بافته می‌شود و گاهی به عنوان زیرانداز از آن استفاده می‌شود. عشایر ائل‌سوون دشت‌مغان از عمده‌ترین تولیدکنندگان ورنی هستند.

گلیم، جاجیم، خراطی چوب، جوراب‌سنتی و نمد از دیگر صنایع دستی استان اردبیل هستند. مفرش و اُجاق قَراقی از دیگر صنایع دستی هستند که عشایر استان اردبیل به تولید آن می‌پردازند.

غذاهای محلی

آش میوه یکی از غذاهای سنتی خاص استان اردبیل است که برای تهیه‌ی آن از میوه‌های خشک استفاده می‌شود. آش دوغ دیگر غذای محلی استان اردبیل است که در آن از نخود، برنج، دوغ محلی، سبزی، ماست و ... استفاده می‌شود.

پیچاق‌قیمه غذای لذیذ دیگریست که برای تهیه آن از بادام، گوشت، پیاز، تخم مرغ، و برگ‌مو استفاده می‌شود. خوردن ساج‌کباب یا ساج قورما را هم نباید از یاد برد. این غذا با گوشت، پیاز، روغن حیوانی، نان لواش خشک، ماست، سیر و نمک و فلفل تهیه می‌شود.

خَشیل نیز از غذاهای پرطرفدار اردبیل در فصول سرد سال است که با شیره‌ی خرما (عسل)، بلغور گندم، آرد، کره، دارچین و شکر تهیه می‌شود.

سوغات

عسل، سرشیر و کره‌ی محلی از سوغاتی‌های مشهور استان اردبیل هستند.

حلوای سیاه یکی ازخوراکی‌های قدیمی و معروف این استان است. باقلوا و نان فطیر استان اردبیل هم طرفداران زیادی دارد.

آداب و رسوم

از میان رسوم مختلفی که در شهرهای این استان وجود داشته است، می‌توان به رسم پارچه‌کَسدی اشاره کرد که امروزه تنها در برخی از مناطق استان انجام می‌شود. پارچه‌کَسدی به جشنی زنانه گفته می‌شد که پیش از جشن عروسی برگزار می‌شد و در آن زنان فامیل برای عروس، لباس می‌دوختند.